SAÇIN BÜYÜME EVRESİ

 

Doğumdan sonra dökülen Lanugo kıllar, vücut terminal kılları boyunca dağılmış ince olan Vellus kıllar ve daha kalın ve uzun olan Terminal kıllardır. Saç 3 ortak merkezli alana sahiptir: Saçın en büyük kısmı olan korteks ve korteksi dıştan kaplayan kütikül ve saçın merkez alanı olan medulladır. Saç genel anlamda, her ay 10 ile 15 mm uzar ve bu uzama dinamiktir.

Hayatımız boyunca, saçlarımız uzar, dökülür ve yeniden çıkar. Bu yenilenme döngüsü, doğuştan programlanmıştır: Her saç teli folikülü ardı ardına yaklaşık 15 saç teli üretebilir, sonrasında faaliyetini durdurur ve ölür.

Saçların uzaması sürekli değildir; ancak çoğunlukla birbirini takip eden üç aşama halinde gerçekleşir:

ANAGEN

Yaklaşık 3 ila 10 yıl süren anajen faz (aktif büyüme) sırasında, saç teli günde yaklaşık 0,3 mm (ya da ayda 1 cm) uzar.. Saç dökülmesi olmayan insanlarda saçların ortlama %85’i anagen faz dediğimiz büyüme fazında devam eder

Saç kökü seviyesinde yeni keratinositler üretilir ve eskiler dışarıya doğru itilir, böylece saç  bu dönemde aktif olarak uzar

Bu fazda saç kökünde ve dermal papillada hızlı hücre bölünmesi görülür. Yeni oluşan saçlar saçlı deriden çıkmaya başlarlar.

Anagen faz aynı zamanda saçın uzunluğunu da belirler , saçlarımız yılda yaklaşık 10 cm uzar , 3 yılın sonunda saç uzunluğunun 30 cm olduğu görülür. bu fazın ardından saç folikülü geçiş fazı denilen ve kısa süren ( yaklaşık 3 hafta ) Katagen faza girer bu fazda saç büyümesi durur 

KATAJEN

 Katojen evre bir geçiş evresidir 2 ila 4 hafta süren katejen faz (gerileme) sırasında, kıl folikülünün keratinositleri dejenere olurlar ve ölürler. Bu durumda folikül yavaşça, saçlı derinin yüzeyine doğru çıkar.

 Bu evrede hücre bölünmesi biterken melanositler de pigment sentezlemeyi durdururlar.

 Katagen faza girer bu fazda saç büyümesi durur ve folikül kısmı normal uzunluğuna gore büzülüp, kısalır ve ardından 2-4 ay sürecek Telogen faz dediğimiz istirahat fazına geçer. 

 Dökülmenin ortalama % 1-2 lik kısmı KATAGEN dediğimiz geçiş fazında oluşur,

 TELOGEN

 2 ila 4 dört ay süren telojen (dinlenme) faz: Saç doğal olarak düşer, ardından hiçbir şeyin olmadığı bir duraklama dönemi başlar, bunu yeni bir döngünün başlaması takip eder.

 Telogen fazda, saçlar uzamadığı halde kök kısmı katejen faza gore daha da kısalır, ancak saç deriye hala tutunmaktadır. Bu dönemde saçlar ince bir görünüm kazanır. Bazen Stress , yaralanma, hamilelik ya da diyet sonrası dönemde saçlar bu faza girebilir ki buna “ TELOGEN EFFLUVİUM” adı verilir.

 Telojen evresi dinlenme evresidir  Bu süreçte saç ‘’hasat’’ zamanı yaşar; uzamaz ancak incelmemiş ya da tamamıyla dökülmemiştir; sadece, tam anlamıyla dinleniyordur.

 Telogen faz sonrası saç doğal olarak dökülerek yerine yeni saç çıkar ve Anagen faz tekrar başlamış olur. Günlük 50-100 tel arasında saç teli kaybı normal olarak kabul edilmekle birlikte, bu dökülme yoğunluğu Andro Genetik Dökülme dediğimiz genetik dökülme şeklinde günlük 200 saç teli kaybına kadar ulaşabilir.

 Dökülmenin % 13-14 lük kısmı ise TELOGEN dediğimiz dinlenme fazındadır.

 Saçımız, tüm bu farklı aşamalarına rağmen, istikrarlı bir yoğunluk derecesini muhafaza eder (alopesi (saçkıran) durumu haricinde). Bu durum, başımızdaki saçlarımızın %90’ının anajen fazda olmasıdır: Böylece her gün kaybettiğimiz onlarca saç dikkat çekmez.

 

 Anahtar Kelime: Saç , Büyüme evresi , Anagen , Katajen , Telogen , Telogen Effluvium