Saçlarımızın Dökülmesini Etkileyen Nedenler

Saç dökülmesi tipik olarak aşağıdaki faktörlerden bir veya daha fazlası ile ilgilidir:

Çocuklar dâhil herkeste yaşanabilen bu sorun aniden gelişebilir, geçici veya kalıcı olabilir. Hormonal değişiminden, kötü beslenmeden, şok diyetlerden, stresten ve ilaçlardan kaynaklanabilir. Ayrıca anemi, diyabet, tiroid ve lupus gibi pek çok hastalığın belirtisi de olabilir. Altta yatan nedenin teşhisi etkili tedavi yöntemine karar vermek için son derece önemlidir. Kalıcı saç dökülmeleri genellikle genetik kökenlidir.

Saç sağlığı vücut sağlığıyla da ilişkilidir eğer kendinize iyi bakarsanız saçlarınız güçlenerek ciddi saç kayıpları önlenir.

Aile öyküsü (kalıtım)

Saç dökülmesinin en sık nedeni erkek tipi kellik veya kadın tipi kellik denilen kalıtsal bir durumdur. Genellikle yavaş yavaş yaşlanma ve öngörülebilir şekillerde ortaya çıkar.

1-Genetik faktörler

Saç dökülmesinin kadınlarda ve erkeklerde görülme nedenleri farklıdır. Erkeklerde görülen saç dökülmesi genellikle,  genetik olan ve toplumun %50’sinden daha fazlasında görülen erkek tip hormona duyarlı saç dökülmesidir. Bu tip saç dökülmesi kroniktir. Yaş ilerledikçe kellik gelişir ve sonuçta saç ekimini gerektirebilir. Erken yaşlarda başlanan takviye tedavileri mezoterapiler ve PRP tedavisi dökülme hızını yavaşlatır. Kelliğe gidecek süreyi uzatır.

Bu tarz dökülmeler kadınlarda da görülmektedir. Özellikle ailesinde kellik problemi olan bireylerin olduğu kişiler saç dökülmesi riski ile karşı karşıyadır. Günümüzde 16-18 yaş başlangıçları olan erkek tipi saç dökülmeleri, genç kızlarda daha fazla sayıda görülmektedir.

 

2-Deri problemleri

Deri ve iç hastalıkları da saç dökülmesine neden olabilir. Deri kaynaklı dökülmelerin çoğu deriyi tutan hastalıkların saç derisini etkilemesiyle ortaya çıkar. Sedef hastalığı, egzamalar, akne, liken hastalığı, aşırı yağlanan deri, mantar hastalıkları gibi rahatsızlıklarda saç etkilenirse dökülme kaçınılmaz olabilir. Bu dökülmelerin tedavisi altta yatan deri hastalığının tedavisi ile mümkündür.

Egzama, mantar, sedef, liken planus gibi bazı deri hastalıkları saç derisinde de gelişirse saçları dökebilir. Bir tür kaşıntılı kafa derisi rahatsızlığı olan ve kepekle karıştırılabilen seboreik dermatit de saç dökülmesi nedenidir.

 

3-Yanlış beslenme alışkanlıkları

Besinsel nedenlere bağlı saç dökülmeleri de sık rastlanan diğer bir faktördür. Sonuçta saç canlı bir organdır ve onun da beslenmesi kanlanması gerekir. Düzenli ve dengeli beslenmemek, uzun süreli açlıklar, tek tip beslenme ve karbonhidrat içeriği yüksek gıdalar tüketmek, sonuçta saçı etkileyip dökebilir. Tedavisi son derece pratiktir ve dengeli beslenmeye başlanması önemlidir.

Vücut yeterince protein alamadığında saç büyümesini durdurarak proteini öncelikli yerlerde kullanabileceğinden dökülen saçların yerine yenileri çıkmayabilir. Et, yumurta, balık gibi yüksek proteinli gıdalar tüketmek bu sorunu çözer. Vejetaryenler diyetlerine fındık, tohum ve fasulye ekleyerek daha fazla protein alabilirler.

 

4-Vitamin ve mineral eksikliği

Beslenme problemi olmamasına rağmen saç için gerekli olan vitamin ve minarellerin kanda eksik olması saçı döken diğer bir nedendir. Yanlış beslenme alışkanlıkları ve şok diyetler saç sağlığının ihtiyaç duyduğu  B12, B9, B7 D vitamini, folik asit, biotin, çinko, demir bakır minerallerin alımını azalttığı için saçların geçici olarak dökülmesine yol açabilir. Vitamin ve mineralleri düşükse saç beslenemez ve dökülür. Hatta demir düşüklüğü yokken bile demir takviyesi saç dökülmesini azaltır. Bu durumlarda eksiğin takviyesi mutlaka bir uzmana başvurularak giderilmelidir. Bu vitamin ve mineralleri içeren sağlıklı bir beslenme düzeniyle saç dökülmesi önlenebilir. Gereğinden fazla A vitamini takviyesi almak saç kaybına neden olabilir. A vitamini alımı bırakıldığında saç yenilenmeye başlar.

 

5-Hormonal sorunlar

Hamilelik, doğum, menopoz ve tiroid problemleri gibi hormonal değişiklikler de dahil olmak üzere çeşitli koşullar kalıcı veya geçici saç kaybına neden olabilir. Saçkıran gibi kafa derisi enfeksiyonları ve trikotillomani gibi tıbbi koşullar düzensiz saç dökülmesine neden olabilir.

 

Eğer kişide hormonal problemler varsa, adet gecikmeleri ya da düzensizlikleri, tüylenme de artış, aşırı akne, kilo alımında hızlanma gibi sıkıntılar yaşıyorsa bu bulgulara saç dökülmesi eklenmişse bu kez hormonal saç dökülmesinden bahsedilebilir.  Bu problemlerin kaynağının yine adetin 2 ya da 3’üncü günü yaptırılacak kan tahliliyle belirlenmesi için dermatoloji uzmanına başvurulmalıdır. Hormonal tedaviler bu tarz dökülmeler konusunda etkilidir.

Sikatrisyel alopesi

Bu nadir hastalık, sağlıklı insanlarda gelişir. Hastalık bir insanın saç köklerini tahrip eder. Foliküllerin bir zamanlar olduğu yerde skar dokusu oluşur, böylece saçlar tekrar uzayamaz. Tedavi, saç köklerini tahrip eden iltihabı durdurmaya çalışır.

 

6-Bazı iç hastalıkları ve ilaç kullanımı

Bazı iç hastalıkları; tiroit bezi hastalıkları ya da bu hastalıklar için kullanılan ilaçlar, kanser, artrit, depresyon, kalp sorunları, gut ve yüksek tansiyon diyabet, lupus, frengi romatizmal hastalıklar, kullanılan hormonlar, zayıflama hapları, böbrek üstü bezi hastalıkları, insülin direnci, diyabet, doğum kontrol hapları ve bazen de bu kontrol haplarının kesilmesi saç döken diğer nedenlerdir. Bu durumun mutlaka uzman doktorlar tarafından yapılacak muayene ve tetkiklerle kapsamlı bir şekilde araştırılması gerekir.

Ani bir saç kaybı başlamışsa son üç ay önce geçirilen ameliyatlar, ateşli hastalıklar, ilaç toksisiteleri, kan kaybı, şiddetli travma düşünülmesi gereken nedenler arasında olabilir.

 

.

7-Doğum ve kemoterapi süreci

Tüm bunların dışında iki spesifik saç dökülme nedeni vardır.

Biri doğumlardan 2-3 ay sonra başlayan pospartum dökülmedir. Hamilelik boyunca dökülmesi gereken ama dökülmemiş saçların aniden hep birlikte dökülmesinden kaynaklanır. Uzman kontrolünde yapılacak takviyeler bu konuda rahatsızlığın giderilmesinde katkıda bulunur.

Bir diğeri kemoterapi alan hastalardaki saç dökülmesidir. Son yıllarda daha modern ilaçların kullanılmasıyla bu dökülmeleri daha az görülmektedir ancak zaten tedavi tamamlandığında kendiliğinden toparlanmaya eğilimli bir durumdur.

Radyasyon tedavisi ve kemoterapide kullanılan ilaçlar saçları dökebilir. Genellikle geçicidir. Ancak baş bölgesine uygulanan radyasyon tedavisi sonrasında saçlar eski sağlığında geri gelmeyebilir. Kemoterapi sonrasındaysa saçlar farklı bir renk veya dokuda (örneğin düzken kıvırcık gibi) çıkabilir.

 

 

8-Kozmetik etkenler

Kozmetik alışkanlıklarının artması mekanik kimyasal ve fiziksel saç dökülmelerine neden olan diğer faktörlerdir. Yani saçları sıkı bağlamak, iç boneler, aşırı ısıya maruz bırakılan fön işlemleri, saç rengini açmak için kullanılan boyalar, açıcılar, düzleştirici yöntemler saça dışarıdan zarar vererek saç kaybına neden olmaktadır. Bu durumda tek tedavi saçların bu uygulamalara maruz kalmasını önlemektir. Saçlar için gerekli takviye ve bakım işlemlerini uygulamak yeniden istenilen görünüme kavuşulmasını sağlar.  Yanlış saç bakım uygulamaları Kızgın yağ saç kürleri gibi yanlış saç bakım uygulamaları saç köklerinin iltihaplanmasına, dolayısıyla saç dökülmesine neden olur. Hatta saç derisinde yara izi (skar) oluşursa saç kaybı kalıcılaşabilir. Kimyasal düzleştiriciler, saç boyaları, fön makineleri, saçı geren atkuyruğu gibi sıkı saç stilleri, devamlı şapka kullanımı da saçları dökebilir.

 

 

9-Stres ve depresyon

Birçok insan fiziksel veya duygusal bir şoktan birkaç ay sonra genel bir saç incelmesi yaşar. Bu tip saç dökülmesi geçicidir.

Aşırı stres saç dökülmesinden sorumlu hormonal değişiklikleri tetikleyebilir. her hastalığa olduğu kadar saç dökülmesine neden olan diğer bir sebeptir. Depresyon, anksiyete, psikozlar ve de bunların tedavisinde kullanılan ilaçlar saçı etkileyip dökülmesine neden olabilmektedir.

Saç günlük yaşamda pek çok faktörden kısa sürede etkilenebilen canlı bir organdır. Kişinin hayatında yolunda gitmeyen bir şeyler olduğunda bu bilgiler ışığında birey önce kendisini tartıp, daha sonra gerekiyorsa bir dermatoloji uzmanından yardım almalıdır. Çünkü bu konuda çevreden gelen yanlış yönlendirmeler ve kulaktan dolma bilgiler, hastaların zaman kaybetmesine neden olabilmektedir. Eğer altta yatan önemli bir neden varsa tanı ve tedavide geç kalınması söz konusu olabilir. Bunun dışında saç dökülmesini önlemek ve dökülen saçların yeniden çıkmasını sağlamak düşüncesi ile bilinçsiz uygulanan maske ve karışımlar saçlara daha çok zarar vererek geri dönüşümü olmayan hasarlara neden olabilir.